Planszowa Gra Roku

Rozmowa została przeprowadzona z Kamilem Traksem. Bardzo dziękuję za poświęcony czas i zapraszam wszystkich do poniższego wywiadu.
W momencie publikacji artykułu trwa trzeci (ostatni) etap konkursu 

1.    Czym jest konkurs Planszowa Gra Roku?

Konkurs Planszowa Gra Roku to najstarsza i najbardziej prestiżowa nagroda w polskiej branży gier planszowych. Ale o tym można przeczytać na naszej stronie. W moim odczuciu to najważniejszy konkurs związany z grami planszowymi w naszym kraju. Składa się na to wiele czynników, jednak kluczowy jest system głosowania i kto głosuje. Nagradzamy gry w 7 kategoriach: Gra Roku dla Całej Rodziny, Gra Roku Zaawansowana, Gra Roku dla Dzieci, Gra Roku Tematyczna, Gra Roku dla Dwóch Osób, Gra Roku Imprezowa oraz Najładniejsza Gra Roku. Oprócz tego przyznajemy nagrody dla najlepszego polskiego autora, za debiut, a w plebiscycie (w tym roku pierwszy raz od bardzo dawna) wszyscy mogą zagłosować na Grę Roku Graczy. Poza powyższymi, kapituły mogą przyznać Nagrodę Specjalną im. Michała Gościniaka, która jest wyrazem wdzięczności środowiska za bezinteresowną pracę na jego rzecz.

2.    Skąd pomysł na stworzenie konkursu?

Konkurs powstał w 2004 roku, a ja wtedy nie byłem w ogóle związany z grami planszowymi – co ciekawsze, Komitet Organizacyjny był w zupełnie innym składzie, więc ciężko mi osobiście określić ten pomysł i sam powód. Wydaje się on jednak dość oczywisty – chęć nagrodzenia najlepszych gier – w najbardziej sprawiedliwy sposób, oraz popularyzacja naszego hobby – czy tak było? Nie wiem, jednak chcę głęboko wierzyć, że tak było – a na pewno jest tak obecnie przy tworzeniu kolejnych edycji konkursu.

3.    Jaką popularnością cieszy się konkurs?

W branży, wśród wydawców, firm związanych z grami planszowymi, blogerów, vlogerów, czy innych influencerów planszówkowych, a także wśród miłośników gier planszowych dość sporą. Robimy co w naszej mocy, by popularność konkursu zwiększać - i przynosi to efekty. Nawiązaliśmy bliską współpracę z Rynkiem Zabawek, który jest ważnym punktem na mapie komunikacji pomiędzy różnymi podmiotami związanymi z grami planszowymi i rynkiem zabawkarskim. Wydawcy odpowiedzialni za wprowadzenie na rynek zwycięskich (i nominowanych do zwycięstwa) w konkursie tytułów mają możliwość oznaczenia ich logo konkursu. Dzięki czemu klienci widzący pudełka z tymi grami na półkach sklepowych dowiadują się o dwóch rzeczach – o tym, że gra jest bardzo dobra i (jeżeli jeszcze tego nie wiedział), że jest w Polsce przyznawana nagroda dla takich gier. I teraz od wydawcy zależy, jak mocno takim logo się chwali i na półkach jakich sklepów można te tytuły znaleźć – bo jeden trafi do bardziej hermetycznego środowiska, jakim jest sklep stricte z grami planszowymi, a drugi do popularnych księgarni, czy portali aukcyjnych – gdzie dowiedzieć się może o niej o wiele więcej osób. Nazwa nagrody jest oczywista – oznacza, że jest to najlepsza gra roku – nie mniej, nie więcej. Klient wie, po co sięga.

4.    Jakie gry zostają poddane ocenie? Kto może zgłosić gry do konkursu?

Wszystkie gry są zgłaszane przez wydawców i to również oni przydzielają je do konkretnych kategorii (jedna gra może trafić do kilku) – co nie jest oczywiście takie proste. To wydawnictwa najlepiej znają swoje gry i powinny wiedzieć do jakiej kategorii, jaka gra najlepiej pasuje. Niestety wielokrotnie ten właśnie przydział jest najbardziej kontrowersyjny i generuje najwięcej komentarzy, ale to dobrze, dyskusja jest ważna. Gra musi zostać wydana w określonym czasie w naszym kraju i w naszym języku (od maja poprzedniego roku do końca kwietnia roku widniejącego w edycji konkursu). W przypadku kampanii crowdfundingowych tytuły powinny zostać dostarczone (przynajmniej w części) we wspomnianym okresie.

5.    W jaki sposób przeprowadzany jest konkurs?

Konkurs podzielony jest na trzy etapy i tak naprawdę trwa już od stycznia, kiedy to Komitet Organizacyjny zaczyna pracować nad zmianami w regulaminie, wytycznymi, czy nad formą. Następnie rozmawiamy o składzie kapituł, prosimy wydawców o nadesłanie zgłoszeń i ruszamy.

Pierwszy etap jest najdłuższy, bo kapituły mają najwięcej gier do ogrania i sklasyfikowania. Drugi etap określa, które gry będą nominowane do nagrody głównej w każdej z kategorii, czyli mówiąc w skrócie – przejdą do finału. No i na koniec etap trzeci, czyli etap, który wyłania zwycięzców.

Gier jest sporo, bo każdy wydawca ma prawo zgłosić do 8 gier, a limitu wydawnictw nie ma. Przed konkursem ciężko jest wymagać od kapituł ogrania wszystkich zgłoszonych gier, dlatego decydujemy się na dość długi okres w poszczególnych etapach, by oceniający mieli czas na nadrobienie zaległości. Na szczęście duża część wydawców decyduje się na pomoc w tym temacie i zaopatruje członków kapituł w tymczasowe — przejściowe egzemplarze zgłoszonych gier. Jest to do dość poważne przedsięwzięcie logistyczne, ale póki co działa.

Ogłoszenie wyników w poprzednich latach odbywało się na konwencie – podczas gali na żywo – wśród ludzi. W ostatnim roku przeszliśmy (w związku z pandemią) na online i powiem szczerze, że wyszło świetnie – mam wrażenie, że o wiele więcej osób zainteresowało się wynikami i samą „galą”.

6.    Kto dokonuje oceny gier i decyduje o zakwalifikowaniu gier do kolejnych etapów? Jak dobierani są członkowie Kapituły?

W konkursie Planszowa Gra Roku gry oceniane są przez członków dwóch kapituł – głównej oraz Gry dla Dzieci, bo jak wiemy w tej kategorii trzeba wykazać się specjalistyczną wiedzą. W obu przypadkach są to starannie dobrani przez komitet specjaliści, którzy wiemy, że znają się na rzeczy – są organizatorami wydarzeń okołoplanszówkowych, prowadzą sklepy z grami, są redaktorami blogów lub prowadzą własne kanały związany z branżą. Śledzimy nasze podwórko i dokładnie przyglądamy się wszystkim, którzy są jego częścią – nie jest to wybór z przypadku. Jeżeli ktoś się wyróżnia i zwyczajnie widać, że gra dużo, a jego opinie na temat gier są wydawane profesjonalnie, to trafia na naszą listę osób, które mogą otrzymać zaproszenie do Kapituły.

7.    Jakie kryteria oceny przyjmują członkowie Kapituły? Czy co roku ulegają zmianom?

Kapituły nie mają wytycznych, poza tym, że powinni zagrać w jak najwięcej gier, by móc porównać je miedzy sobą i przyporządkować je na liście od najlepszej, do najgorszej w danej kategorii – co jest bardzo ważne, bo oceniamy najlepsze gry w danej grupie gier, a nie ogólnie – jeżeli jakiś tytuł został przypisany do niewłaściwej według kapituły kategorii, to powinien zostać oceniony nisko – bo do niej nie pasuje i nie powinien zdobyć w niej nagrody. Zawsze liczymy na profesjonalizm i poważne podejście do tematu – większość z członków kapituł znamy, a z dużą częścią współpracujemy od lat, więc wiemy, że można im zaufać.

Więcej informacji na stronie WWW